Αυτοδιαχείριση και η Ισπανική Επανάσταση 1936-1937 – Άρθρο της καταστασιακής περιοδικής έκδοσης Point Blank για τις πολιτοφυλακές και τα εργατικά συμβούλια κατά την διάρκεια της Ισπανικής Επανάστασης.
I
Για πρώτη φορά μετά τις πρώτες απόπειρες εγκαθίδρυσης του σοσιαλισμού στην Ρωσία, την Ουγγαρία και την Γερμανία μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, ο επαναστατικός αγώνας των Ισπανών εργατών επιδεικνύει έναν νέο μετασχηματισμό από τις καπιταλιστικές στις συλλογικές μεθόδους παραγωγής, οι οποίες παρά την ατελή τους φύση εφαρμόστηκαν σε πραγματικά εντυπωσιακή κλίμακα. (Karl Korsch – 1939)
Τριάντα έξι χρόνια μετά τις πρώτες νίκες της, η Ισπανική Επανάσταση παραμένει η σημαντικότερη των διαφόρων πρακτικών πειραμάτων αυτοδιαχείρισης που υλοποιήθηκαν στον αιώνα αυτό. Η εμπειρία των συμβουλίων των Ισπανών εργατών διαμορφώνει μια σημαντική αφετηρία για το σύγχρονο προλεταριάτο, τόσο αναφορικά με τα επιτεύγματά τους όσο και για τις αποτυχίες τους.
Η ευρεία διάδοση αυτής της ιστορικής διάστασης από το προλεταριάτο αρκεί για να τεκμηριώσει τον θεμελιωδώς ριζοσπαστικό χαρακτήρα τους. Καταπιεσμένο από τους αστούς ιστορικούς και από τους λενινιστές εξίσου, καθώς και από εκείνους τους αναρχικούς που το λατρεύουν ως μια από τις “χρυσές τους στιγμές”, το επαναστατικό κίνημα της Ισπανίας συνεχίζει να αποτελεί πηγή δυσαρέσκειας για την ιδεολογία. Οι δραστηριότητες των “ανεξέλεγκτων στοιχείων” του Ισπανικού προλεταριάτου αποδείχτηκαν σκανδαλώδεις για όλες τις πλευρές. Η επανάσταση καταπνίγηκε πολύ πριν την νίκη των φασιστών που ήλε με την συνδρομή σταλινικών, φιλελεύθερων και ‘ελευθεριακών’ γραφειοκρατων του ίδιου του αναρχικού κινήματος στο όνομα του οποίου έδρασαν τα ριζοσπαστικότερα μέλη της εργατικής τάξης. Ο Ισπανικός ‘Εμφύλιος Πόλεμος’ ξεκίνησε αμέσως μετά την ήττα της Επανάστασης.
* Η επανάσταση στην Ισπανία αποτελεί την τελευταία αντιπαράθεση του παραδοσιακού προλεταριακού κινήματος, και μέρος της ιστορίας του αποτελούν όλες οι θετικές διαστάσεις του κινήματος καθώς και των αντεπαναστατικών δυνάμεων και ιδεολογιών που του αντιτάθηκαν. Η αντιπαράθεση μεταξύ του Λενινισμού και των συμβουλίων στην Ρωσία επαναλήφτηκε στην Ισπανία σε σαφώς μεγαλύτερη και σημαντικότερη κλίμακα. Με την εκ νέου ανακάλυψη των συμβουλιακών μορφων στην πραξη τους, το Ισπανικό προλεταριάτο αναδείχθηκε σε απόγονο της Κρονστάνδης και των συμβουλίων της Γερμανίας και της Ιταλίας. Και με τα Ισπανικά συμβούλια επανεμφανίστηκε το επαναστατικό κίνημα που είχε ηττηθεί από την σοσιαλδημοκρατία και τον μπολσεβικισμό. Η Ισπανική Επανάσταση ήταν ένας διεθνής αγώνας, όχι μονό με την έννοια που της αποδίδεται από το γεγονός πως όλοι οι μαχόμενοι προήλθαν από πολλές και διάφορες χώρες, αλλά και λόγω του οτι η ύπαρξή της στάθηκε αντιμέτωπη με όλες της κυρίαρχες δυνάμεις του κόσμου. Συμφώνα με την παρατήρηση του Ιταλού αναρχικού, Burner: “Σήμερα πολεμάμε την φρουρά του Burgos, αλλά αύριο θα πρέπει να πολεμήσουμε στην Μόσχα προκειμένου να υπερασπιστούμε την ελευθερία μας”. Εντούτοις, ο πόλεμος εναντίον της ιεραρχίας εξελίχθηκε σε αγώνα εναντίον της ιδεολογίας γενικότερα.
Αυτοδιαχείριση και η Ισπανική Επανάσταση 1936
