Ωστόσο, η “οργανωτική” τάση του αναρχισμού (για χάρη απλοποίησης θα χρησιμοποιήσουμε αυτό το όνομα για να περιγράψουμε ό,τι ιστορικά έχει αντιταχθεί στην “αντι-οργανωτική” τάση του αναρχικού κινήματος – δηλαδή τους αναρχοκομμουνιστές ως αντιτιθέμενους στους μηδενιστές, τους στιρνερικούς ατομικιστές κ.ά.) έχει, επίσης, συμπεριλάβει και μια άλλη τάση μαζί με την αναρχική κομμουνιστική, την ελευθεριακή κομμουνιστική τάση.
Ο όρος αυτός έχει χρησιμοποιηθεί συνεχώς ως συνώνυμος του αναρχικού κομμουνισμού, διαφέροντας ελάχιστα από τον δεύτερο όσον αφορά ιστορικούς ορισμούς καθώς και ορισμούς στρατηγικής. Άλλες φορές, ωστόσο, έχει χρησιμοποιηθεί για να περιγράψει τη σύνθεση ανάμεσα στον μαρξισμό και τον αναρχισμό.
Αφήνοντας για λίγο κατά μέρος τον παλαιότερο ορισμό του ελευθεριακού κομμουνισμού που χρησιμοποιείτο από τον Γάλλο αναρχικό Sébastian Faure στη δεκαετία του 1880, θα εξετάσουμε τη χρήση των δύο αυτών εκφράσεων αρχίζοντας από τους ορισμούς που τούς δόθηκαν στον 20ό αιώνα στην Ισπανία.
Gruppo Comunista Anarchico di Firenze
(…) Έχουμε δει ότι η αναρχική κομμουνιστική τάση κατάγεται κατευθείαν από την μπακουνική τάση υπέρ της οργάνωσης και την κομμουνιστική σκέψη και ότι έπρεπε να αντιτάσσεται συνεχώς στις αντι-οργανωτικές θεωρίες που εμφανίστηκαν περιοδικά στην ιστορία του αναρχισμού (καθώς και της σοσιαλδημοκρατίας).
(3).
Έτσι, στο ξέσπασμα της Ισπανικής Επανάστασης, το 1936, το Συνέδριο της CNT στη Σαραγόσα καθόρισε την επαναστατική της στρατηγική για τη δημιουργία του «ελευθεριακού κομμουνισμού», το οποίο ήταν βασικά το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα προς τον αναρχικό κομμουνισμό, και συγκρότησε τον σκελετό μιας αναρχικής κομμουνιστικής επαναστατικής στρατηγικής η οποία επιτεύχθηκε εν μέρει κατά τη διάρκεια της επαναστατικής περιόδου με τη μορφή των κολλεκτιβοποιήσεων και τη διαχείριση της καθημερινής ζωής στις πόλεις εκείνες όπου οι αναρχικοί είχαν αξιοσημείωτη επιρροή.
… οι όροι αναρχικός κομμουνισμός και ελευθεριακός κομμουνισμός έγιναν συνώνυμοι στο εσωτερικό του διεθνούς αναρχικού κινήματος ως αποτέλεσμα της κλειστής σύνδεσής τους στην Ισπανία (με τον όρο ελευθεριακός κομμουνισμός να κυριαρχεί).
Η διαδικασία της μεταβολής του αναρχικού κομμουνισμού συνέβη σε μικρότερο βαθμό και στην Ιταλία όπου, πράγματι, η διαδικασία αυτή στους κόλπους του αναρχικού κινήματος πήρε την αντίθετη κατεύθυνση. Από το 1969 και μετά, αρχίζοντας από τη FAI και αργότερα πηγαίνοντας σε πανεθνικά δίκτυα, αναπτύχθηκε ένας διάλογος πάνω στην αναρχική κομμουνιστική στρατηγική που θα μπορούσε να οδηγήσει στη γέννηση εθνικών ομοσπονδιών και πανεθνικών δικτύων βασισμένων σε αναρχικές κομμουνιστικές θέσεις. (12)
* Το κείμενο αυτό προέρχεται από τα αρχεία του τμήματος Fano της αναρχοκομμουνιστικής FdCA (τώρα Alternativa Libertaria). Δημοσιεύτηκε στα ιταλικά στο “L’ informatore di parte”, No. 4 – Οκτώβρης 1979, περιοδικό της Αναρχικής Κομμουνιστικής Ομάδας Φλωρεντίας. Ελληνική μετάφραση “Ούτε Θεός-Ούτε Αφέντης”, Ιούνης 2009.
Περισσότερα στο pdf του κειμένου που ακολουθεί:
Αναρχικός-κομμουνισμός-και-ελευθεριακός-κομμουνισμός