Ο Μαξ Νεττλάου γεννήθηκε το 1865 στο Neuwaldegg, ένα προάστιο της Βιέννης, και πέθανε το 1944 στο Άμστερνταμ. Σπούδασε φιλολογία και συγκριτική γλωσσολογία στο Βερολίνο. Θεωρείται ο σπουδαιότερος ιστορικός του παγκόσμιου αναρχικού κινήματος. Σημαντικότερα έργα του είναι: “Οι βιογραφίες των Μιχαήλ Μπακούνιν” (3 τόμοι 1896-1900), “Ερρίκο Μαλατέστα” (1922), και “Ελιζέ Ρεκλύ” (1928), η “Βιβλιογραφία της αναρχίας” (1897), όπως επίσης και η επτάτομη “Ιστορία της αναρχίας”.
The short sketch of Malatesta’s life is based on the exhaustive study of Max Nettlau, published in Italian translation by “Il Martello” in New York under the title Vita e Pensieri di Errico Malatesta, and in German translation issued at Berlin by the publishers of the “Syndicalist.” Max Nettlau, the profound scholar of the Anarchist movement, biographer of Michael Bakunin and author of Bibliographie de l’Anarchie, lives in Vienna, and like so many intellectuals in Europe, in distressing economic condition. May I express here the hope that he will find sufficient encouragement to continue his valuable task in the Anarchist movement? He was in contact with the most remarkable men and women in the revolutionary movement of our time and his own reminiscences should prove of great value to the younger generation.
– Ελευθερία και αναρχία: Οι αρχαιότερες εκδηλώσεις τους
Οι ελευθεριακές αντιλήψεις έως το 1789
– Ουίλλιαμ Γκόντγουιν, οι φωτισμένοι, Ρόμπερτ Όουεν και Ουίλλιαμ Τόμσον, Φουριέ και ορισμένοι φουριεριστές
– Ο Ατομικιστικός Αναρχισμός στις Η.Π.Α., στην Αγγλία και σε άλλες χώρες. Οι παλιοί Αντιεξουσιαστές στοχαστές στην Αμερική
– Ο Προυντόν και το Προυντονικό Πνεύμα σε διάφορες χώρες και ειδικά στη Γαλλία, Ισπανία και Γερμανία
– Η Αναρχική ιδέα στη Γερμανία, από τον Μαξ Στίρνερ έως τον Ευγένιο Ντύριγκ και τον Γκουστάβ Λαντάουερ
– Οι πρώτοι Γάλλοι Αναρχοκομμουνιστές και άλλοι ελευθεριακοί πρόδρομοι. Η ομάδα του “Ανθρωπιστή”. Ο Ανσέλμ Μπελγκαρίκ, ο νεαρός Ελιζέ Ρεκλί, ο Ζοζέφ Ντεζάκ και ο Ερνέστ Κερντερουά
– Η προέλευση του Αναρχισμού στην Ισπανία, Ιταλία, Ρωσσία. Οι καταλανικές Αδελφότητες. Ο Πι V Μαργκάλ, ο Πισακάνε και ο Μπακούνιν, Αντιεξουσιαστικές τάσεις σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες μέχρι το 1870
– Η προέλευση του Αντιεξουσιαστικού κολλεκτιβισμού στη Διεθνή και στις ομάδες που συγκρότησε ο Μπακούνιν από το 1864 μερί το φθινόπωρο του 1868
– Οι ελευθεριακές ιδέες στη Διεθνή από το 1869 έως το 1872. Η “Αντιπροσώπευση της Εργασίας”. Οι ρίζες της συνδικαλιστικής αντίληψης για την κοινωνία του μέλλοντος. Η κομμούνα του Παρισιού και ο Κομμουναλισμός
– Η Αντιεξουσιαστική Διεθνής έως το 1877 (Συνέδριο του Βερβιέ). Οι απαρχές του Αναρχοκομμουνισμού το 1876 και το 1880
– Αναρχικοί και Σοσιαλιστές επαναστάτες. Ο Πιοτρ Κροπότκιν, ο Ελιζέ Ρεκλί. Ο Αναρχοκομμουνισμός στη Γαλλία από το 1877 έως το 1894
– Ο Αναρχοκομμουνισμός στην Ιταλία και η ερμηνεία του από τους Ενρίκο Μαλατέστα και Φρανσέσκο Σαβέριο Μερλίνο (1876-1932)
– Ο Κολλεκτιβιστικός Αναρχισμός στην Ισπανία. Ο Αναρχισμός “Χωρίς επίθετα”. Ο Αντιεξουσιαστικός κομμουνισμός. Μια ματιά στη χρονική περίοδο 1870-1931
– Οι Αναρχικές ιδέες στην Αγγλία, στις Ηνωμένες Πολιτείες, Γερμανία, Ελβετία και Βέλγιο μετά το 1880
– Τα Αναρχικά και Συνδικαλιστικά κινήματα στην Ολλανδία και τις Σκανδιναβικές χώρες
– Αναρχικές ιδέες και προπαγάνδα σε άλλες χώρες: Ρωσία-Αφρική-Αυστραλία-Λατινική Αμερική
– Ο Επαναστατικός Συνδικαλισμός στη Γαλλία: Εμίλ Πουζέ και Φερνάντ Πελουτιέ. Ο Κροπότκιν, ο Μαλατέστα και ο Συνδικαλισμός (1895-1914)
– Ο Αναρχισμός στη Γαλλία από το 1895 έως το 1914. Μια ματιά στην περίοδο 1914-1934. Ο πόλεμος, ο κομμουνισμός, οι ελευθεριακές δραστηριότητες. Συμπεράσματα
Blessed are those whose souls are transparent, whose lives are honest, and whose hearts are pure; for theirs is the kingdom of the earth.
Blessed are those who believe in human goodness, those who preserve their illusions intact and nourish the hope that for them the doors of life will open.
Blessed are those who offer the world their fraternal right hand and friendly visage, those who go with a smile on their lips and cast a light before them.
And blessed, too, are those who can love those who can believe, those who can discover within the human wasteland, a tree under which their anxieties concerning their ideal, and their human desires for trust and affection, can take shelter.
Without goals to aim for and without any figures on the horizon in whom we can crystallize our life and our need for encouragement and for example, what would our lives be?
Η προσωπικότητα και οι ιδέες του Κροπότκιν ήσαν τόσο πολύ διαδεδομένες ανάμεσα στους συντρόφους και το ευρύ κοινό, τουλάχιστον μέχρι το 1914, που ελάχιστα μόνο μένει να ειπωθούν αυτή την ώρα του θανάτου του, όταν κάποιος δεν έχει διάθεση να συλλέξει το πλήθος των γεγονότων και των εικόνων, να αναλύσει λεπτομερώς ιδέες ή να καταγράψει μικρά γνωρίσματα και ανέκδοτες πτυχές της ζωής του. Ξανά, αυτή η Επανάσταση, που αφέθηκε να χαθεί το 1914 και που από τότε γράφεται με κεφαλαίο το πρώτο γράμμα, με μια αυξανόμενη τάση ωρίμανσης, φαίνεται ακόμα μια τόσο ατακτοποίητη υπόθεση που δύσκολα μπορούμε να υπολογίσουμε τις διαφορετικές απασχολημένες μ’ αυτήν δυνάμεις και τις προβλέψεις για την τελική της κατεύθυνση. Έτσι, με αρκετούς παράγοντες κρυφούς ακόμα, όσον αφορά τη λεπτομερή μας παρατήρηση τουλάχιστον, δεν μπορούμε να κρίνουμε ορθά, αυτή τη στιγμή, την επιρροή του έργου, της ζωής και των ιδεών του Κροπότκιν και να επιμείνουμε σε όλα αυτά που συνέβησαν και με μεγαλύτερη επιμονή σε όλα αυτά που προετοιμάζονται.
Εγώ αισθάνομαι πως ούτε ο Κομμουνισμός, ούτε ο Ατομικισμός, αν γινόταν η μοναδική μορφή οικονομίας, θα πραγμάτωναν την ελευθερία, που αξιώνει πάντα μια επιλογή τρόπων, έναν πλουραλισμό δυνατοτήτων. Ξέρω πως οι Κομμουνιστές, όταν ερωτηθούν ευθέως, θα πουν πως δεν έχουν καμία αντίρρηση με τους Ατομικιστές που θα εύχονταν να ζουν με τον δικό τους τρόπο, χωρίς τη δημιουργία μονοπωλίων ή εξουσίας και vice versa (αντιθέτως). Αλλά αυτό σπάνια λέγεται με ανοιχτό και φιλικό τρόπο και οι δύο πλευρές είναι βαθιά πεπεισμένες πως η ελευθερία είναι εφικτή μόνο αν το δικό τους, συγκεκριμένο σύστημα εκτελεστεί. Ομολογώ πως, υπάρχουν Κομμουνιστές και Ατομικιστές, για τους οποίους τα αντίστοιχα δόγματά τους, και μόνο αυτά, δίνουν πλήρη ευχαρίστηση και δεν αφήνουν κανένα πρόβλημα άλυτο (κατά τη γνώμη τους)˙ αυτό δεν θα παρενέβαινε, σε καμία περίπτωση, στη δια βίου σταθερότητά τους σε ένα οικονομικό ιδανικό. Αλλά δεν πρέπει να φαντάζονται ότι όλοι οι άνθρωποι είναι φτιαγμένοι σύμφωνα με το δικό τους πρότυπο και είναι πιθανό να ενστερνιστούν
τις απόψεις τους ή να παραμείνουν «αναξιοποίητοι» αντίπαλοι, στους οποίους δεν αξίζει (να χαραμιστεί) καμιά συμπάθεια. Ας τους αφήσουμε να κοιτάξουν την πραγματική ζωή, η οποία είναι υποφερτή, μόνο αν υπάρχει ποικιλία και διαφοροποιήσεις, παρά την όλη επίσημη ομοιομορφία. Βλέπουμε όλοι τις επιβιώσεις του πρώιμου Κομμουνισμού, τις πολλαπλές λειτουργίες της σημερινής αλληλεγγύης, από τις οποίες ενδέχεται να δημιουργηθούν νέες μορφές Κομμουνισμού ˙ όλα αυτά μέσα στα δόντια του αιμοσταγούς καπιταλιστικού Ατομικισμού που κυριαρχεί. Αλλά αυτός ο άθλιος αστικός Ατομικισμός, εάν δημιούργησε μια επιθυμία για
αλληλεγγύη, που οδηγεί στον Κομμουνισμό, δημιούργησε σίγουρα και μια επιθυμία για γνήσιο, ελεύθερο, ανιδιοτελή Ατομικισμό, όπου η ελευθερία δράσης δεν θα κακομεταχειρίζονταν πλέον με σκοπό τη συντριβή του αδύναμου και τη δημιουργία μονοπωλίων, όπως σήμερα.
Ούτε ο Κομμουνισμός, ούτε και ο Ατομικισμός πρόκειται να εξαφανιστούν ποτέ κι αν με κάποια μαζική δράση τοποθετούνταν τα θεμέλια μιας πρόχειρης μορφής Κομμουνισμού, ο Ατομικισμός θα μπορούσε να αναπτυχθεί όσο ποτέ, σε αντίθεση μ’ αυτό. Οποτεδήποτε κυριαρχεί ένα ομογενοποιημένο σύστημα, οι Αναρχικοί, αν
έχουν τα ιδανικά τους στην καρδιά, θα προχωρήσουν πέρα απ’ αυτό και ποτέ δε θα επιτρέψουν στον εαυτό τους να μετατραπούν σε απολιθώματα, που υποστηρίζουν ένα δεδομένο σύστημα, ακόμα κι αν αυτό είναι ο πιο αγνός Κομμουνισμός. Θα είναι, λοιπόν, πάντα δυσαρεστημένοι, πάντα θα αγωνίζονται, χωρίς να απολαμβάνουν
ξεκούραση; Θα μπορούσαν να αισθάνονται άνετα σε μια κατάσταση της κοινωνίας, οπού όλες οι οικονομικές δυνατότητες θα είχαν πλήρες φάσμα και τότε η ενέργειά τους θα εφαρμοζόταν στην ειρηνική αφομοίωση και όχι πια στην συνεχόμενη πάλη και την κατάρριψη. Αυτή η επιθυμητή κατάσταση πραγμάτων μπορεί να προετοιμαστεί από τώρα, αν μπορούσε μια φορά να γίνει κατανοητό σε όλους τους Αναρχικούς πως ο Κομμουνισμός και ο Ατομικισμός είναι εξίσου σημαντικοί, εξίσου σταθεροί ˙ και πως η αποκλειστική κυριαρχία ενός από τους δυο, θα ήταν η μεγαλύτερη δυστυχία που θα μπορούσε να χτυπήσει την ανθρωπότητα. Από την
απομόνωση βρίσκουμε καταφύγιο στην αλληλεγγύη, από την υπερβολή της κοινωνίας αναζητούμε την ανακούφιση στην απομόνωση: τόσο η αλληλεγγύη όσο και η απομόνωση αποτελούν, η καθεμιά την κατάλληλη στιγμή, ελευθερία και βοήθεια για εμάς. Όλη η ανθρώπινη ζωή ταλαντεύεται συνεχώς ανάμεσα σ’ αυτούς τους δύο πόλους.
